1.) Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçunun Cezası Nedir?
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 191 inci maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçun cezası iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasıdır. Bu suçun okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır.
2.) Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanma Suçunda Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesine Karar Verilir mi?
Bu suçun işlenmesi halinde bu suçtan dolayı başlatılan soruşturmada şüpheli hakkında 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 171 inci maddesindeki şartlar aranmaksızın, beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir. Cumhuriyet savcısı, bu durumda şüpheliyi, erteleme süresi zarfında kendisine yüklenen yükümlülüklere uygun davranmadığı veya yasakları ihlal ettiği takdirde kendisi bakımından ortaya çıkabilecek sonuçlar konusunda uyarır.
3.) Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararı Verildiğinde Kaç Yıl Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanır?
Erteleme süresi zarfında şüpheli hakkında asgari bir yıl süreyle denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Bu süre denetimli serbestlik müdürlüğünün teklifi üzerine veya resen Cumhuriyet savcısının kararı ile altışar aylık sürelerle en fazla iki yıl daha uzatılabilir.
Hakkında denetimli serbestlik tedbiri verilen kişi, gerek görülmesi hâlinde denetimli serbestlik süresi içinde tedaviye tabi tutulabilir. Cumhuriyet savcısı, erteleme süresi zarfında uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanıp kullanmadığını tespit etmek için yılda en az iki defa şüphelinin ilgili kuruma sevkine karar verir.
4.) Kamu Davasının Ertelenmesi Kararında Belirtilen Yükümlülüklere Uyulmazsa Ne Olur?
Kişinin, erteleme süresi zarfında;
a) Kendisine yüklenen yükümlülüklere veya uygulanan tedavinin gereklerine uygun davranmamakta ısrar etmesi,
b) Tekrar kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması,
c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması,
hâlinde, hakkında kamu davası açılır.
Burada önemli olan husus 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunun 191 inci maddesinin beşinci fıkrasına göre erteleme süresi zarfında kişinin kullanmak için tekrar uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alması, kabul etmesi veya bulundurması ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanması ihlal nedeni sayılacak ve ayrı bir soruşturma ve kovuşturma konusu yapılmayacaktır. Yani kişi ikinci kez bu suçtan dolayı cezalandırılamayacaktır.
5.) Kamu Davasının Ertelenmesi Kararında Belirtilen Yükümlülüklere Uyulması Halinde Ne olur?
Şüpheli, beş yıllık erteleme süresi zarfında belirtilen yükümlülüklere aykırı davranmadığı ve yasakları ihlal etmediği takdirde, hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilecektir.
6.) Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddenin Kullanmak Amacıyla Bulundurulup Bulundurulmadığını Belirleyen Kriterler Nelerdir?
Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2012/294 E., 2012/253 K. Sayılı Kararında Eylemin kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunu mu, yoksa uyuşturucu madde ticareti suçunu mu oluşturduğunun belirlenmesinde belirgin rol oynayan hususun sanığın amacı olduğu belirtilmiştir.
Yine aynı kararda Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 15.06.2004 gün ve 107-136 ile 06.03.2012 gün ve 387-75 sayılı kararlarında belirtildiği üzere, uyuşturucu madde bulundurmanın kullanma amacına yönelik olduğunun belirlenmesinde dikkate alınması gereken ve öğreti ile uygulamada da kabul görmüş olan bazı ölçütler bulunduğundan bahsedilmiştir. Buna göre bahse konu bu ölçütler şunlardır:
- İlk ölçüt: Failin bulundurduğu uyuşturucu maddeyi başkasına satma ya da devir veya tedarik etme hususunda herhangi bir davranış içerisine girip girmemesidir.
- İkinci ölçüt: uyuşturucu veya uyarıcı maddenin bulundurulduğu yer ve bulunduruluş biçimidir. Kişisel kullanımı için uyuşturucu madde bulunduran kimse, bunu her zaman kolaylıkla erişebileceği bir yerde, örneğin evinde veya işyerinde bulundurmaktadır.
- Uyuşturucu maddenin çok sayıda ve özenli olarak hazırlanmış küçük paketçikler halinde bulunması,
- Her paketçiğin içine hassas biçimde yapılan tartım sonucu aynı miktarda uyuşturucu madde konulmuş olması,
- Uyuşturucu maddenin ele geçirildiği yer veya yakınında hassas terazi ve paketlemede kullanılan ambalaj malzemelerinin bulunması,
halleri ise kullanım dışında bir amaçla bulundurulduğu hususunda önemli bir belirti olacaktır.
- Üçüncü ölçüt ise: Kişisel kullanım için kabul edilebilecek miktar, kişinin fiziksel ve ruhsal yapısı ile uyuşturucu veya uyarıcı maddenin niteliği, cinsi ve kalitesine göre değişiklik gösterebilmektedir. Örneğin; Adli Tıp Kurumunca esrar kullananların her defasında bir ila bir buçuk gram olmak üzere günde üç kez esrar tüketebilecekleri değerlendirilmektedir. Yine esrar kullanma alışkanlığı olanların birkaç aylık ihtiyaçlarını karşılayabilecek miktarda esrar maddesini ihtiyaten yanlarında ya da kolay ulaşabilecekleri bir yerde bulundurabildikleri adli dosyalara yansıyan ve bilinen bir husustur.
Belirtmek gerekir ki bu ölçütlerden hiçbiri tek başına failin uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi kullanmak amacıyla mı yoksa ticaret amacıyla mı bulundurduğunu tam olarak belirlenmesi için yeterli olmamaktadır. Her somut olayın özelliğine göre değerlendirme yapılarak failin amacı belirlenmektedir.
Bu nedenle haklarınızı en iyi şekilde savunabilmeleri için profesyonel bir hukukçudan destek alınması gerekmektedir. Bu noktada ceza hukuku alanında profesyonel bir şekilde faaliyet gösteren hukuk büromuz ile iletişime geçmeniz yeterlidir.
